UFRS 18: Halka Açık Şirketlerde Hasılat Standardı Örneği

Arçelik gelir

2.2.1. Gelirlerin kaydedilmesinde kullanılan tahminlerde değişiklik

Vadeli koşullarda gerçekleştirilen satışlar, etkin faiz oranı ile iskonto edilir, satış bedelinin nominal

değeri ile gerçeğe uygun değer arasındaki fark, takip eden ilgili dönemlerde finansman geliri olarak

tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilir. 1 Ocak 2011 tarihinde başlayan dönemden itibaren geçerli

olmak üzere, uygulanan etkin vade farkı oranlarının geçmiş dönemlere göre düşmesi nedeniyle, satış

işlemi ile tahsilatın arasındaki vadenin bir yıldan az olması durumunda, önemlilik ilkesi çerçevesinde,

satışlar nominal değeri ile muhasebeleştirilir, herhangi bir iskontoya tabi tutulmaz.

2.2.2 Malzeme ve stok alımlarının muhasebeleştirilmesinde kullanılan tahminlerde değişiklik

Maliyeti oluşturan malzemelerin ve stokların, vadeli ödeme koşuluyla alınması durumunda, finansman

unsuru ayıklanarak ve iskonto edilerek muhasebeleştirilir. 1 Ocak 2011 tarihinde başlayan dönemden

itibaren geçerli olmak üzere, önemlilik ilkesi çerçevesinde, bahse konu malzeme ve stok alımları,

nominal değeri ile muhasebeleştirilir, herhangi bir iskontoya tabi tutulmaz.

2.3 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti

Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında izlenen önemli muhasebe politikaları aşağıda

Gelirlerin kaydedilmesi

Satışlar, ürünün teslimi veya hizmetin verilmesi, ürünle ilgili risk ve faydaların transferlerinin yapılmış

olması, gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Grup’a

akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden

tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, ürün satışlarından tahmini ve gerçekleşmiş iade ve

indirimlerin düşülmesi suretiyle bulunur. KDV gibi satış vergileri hasılatın içinde yer almaz.

Turkcell gelir

(a) Satış Gelirleri

Gelirler, alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri ile ölçülebilen ve işin normal akışı içinde hizmet satışına ilişkin indirimler düşüldükten sonra kalan tutarı ifade eder.

Haberleşme gelirleri, faturalı ve ön ödemeli hatlardan elde edilen konuşma ve kısa mesaj servisinin de dahil olduğu katma değerli GSM hizmetlerinden elde edilen gelirler, ara bağlantı gelirleridir. Haberleşme gelirleri, ilgili hizmetler müşteriye sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 28).

Müşteri bağlayıcılık programları kapsamında verilen cihazlardan doğan gelirler, malların sahipliği ile ilgili önemli risk ve getirilerin alıcıya devredildiği, hasılat tutarının güvenilir biçimde ölçülebildiği, satışa ilişkin yüklenilen veya yüklenilecek olan maliyetlerin güvenilir biçimde ölçüldüğü, satışa ilişkin tahsilatın muhtemel olması ve Şirket’in satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolü veya sahipliğin genel olarak gerektirdiği şekilde bir yönetim etkinliği sürdürmediği anda gelir olarak kaydedilir.

Faturalı ve ön ödemeli hatlardan elde edilen gelirler, cihaz, katma değerli hizmetler ve/veya başka servis ve ürünler ile beraber fiyatlandırılarak da satılmaktadır. Bu durumda paket içindeki her unsur, makul değerlerinin bulunması ve her birinin hasılat unsurlarının gerçekleşmiş olması şartıyla ayrı ayrı muhasebeleştirilirler. Paketten elde edilen toplam bedel, paket içindeki unsurların makul değerleri nispetinde ürün ve hizmetlere dağıtılarak hasılat kaydedilir. Bu kapsamda oluşan cihaz gelirleri diğer satış gelirleri içinde gösterilmektedir. Ürün ve hizmetlerin maliyeti, ilgili hasılat kaydedildiği anda gider olarak kaydedilir.

Komisyon gelirleri, İnteltek’in spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli şans oyunlarının başbayiliği karşılığında elde edilen net hasılat gelirlerinden ve müşterek şans oyunları merkezi sisteminin işletilmesi karşılığında elde edilen komisyon gelirlerinden oluşmaktadır. Komisyon gelirleri 1 Mart 2009 tarihinden itibaren brüt gelirin %1,4 oranındadır. Söz konusu gelirler, oyunların oynanması ile ilgili tüm hizmetlerin sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 28).

Azerinteltek, Azerbeycan Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı altında faaliyet gösteren Azeridmanservis Limited Şirketi’nden Azerbeycan’da spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli bahis oyunlarını organize etme, yönetme ve geliştirme yetkisini almıştır. AzerInteltek bu bahis oyunlarında esas yüklenici olduğundan, Azerinteltek tarafından oyunculardan yapılan toplam tahsilat, oyunların oynanması ile ilgili tüm hizmetlerin sunulduğu anda hasılat olarak kaydedilir.

Simkart satışları, iade ve indirimlerden arındırılmış şekilde distribütörlere sunulduktan sonra gelir kaydedilmektedir. Simkart maliyetleri de aynı şekilde distribütörlere sunulduktan sonra gider kaydedilmektedir.

Tesis ve sabit ücret gelirleri faturalı hatlara her ay kullanım oranına bakılmaksızın sabit olarak fatura edilir. Bu gelirler fatura edildiği aylarda gelir kaydedilir (Not 28).

Çağrı merkezi gelirleri Turkcell Global Bilgi, Global Belarus ve Global Ukrayna’nın verdiği çağrı merkezi hizmetlerinden elde edilen gelirlerdir. Söz konusu gelirler, çağrı merkezi hizmetlerinin sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 28).

Roaming işlemleri ve diğer hizmetlerde hacme bağlı iade ve indirimler ile diğer sözleşmeye bağlı fiyat değişiklikleri, kazanılacağı ve etkin olacağı muhtemel olduğu durumlarda, ödeyen ve tahsil eden tarafından dikkate alınır. Bu nedenle sözleşmeye bağlı iade ve indirimler dikkate alınır ancak karşı tarafın isteğine bağlı iade ve indirimler varlık ve yükümlülük tanımlarını karşılamadıklarından dikkate alınmaz